Οι ελεύθερες ρίζες είναι μία από τις τέσσερις δραστικές μορφές οξυγόνου. Οι υπόλοιπες τρεις είναι τα ιόντα, ο συνδυασμός ιόντων κι ελεύθερων ριζών και τα μόρια όπως το υπεροξείδιο του υδρογόνου. Οι ελεύθερες ρίζες έχουν πολύ χαμηλή διάρκεια ζωής και χαρακτηρίζονται από αστάθεια καθώς κυκλοφορούν με ένα μονήρες ηλεκτρόνιο στην εξωτερική τους στοιβάδα το οποίο θέλουν οπωσδήποτε να… ζευγαρώσουν.
Καταλήγουν να κλέβουν ηλεκτρόνια από παρακείμενα μόρια το οποία μετατρέπονται με τη σειρά τους σε ελεύθερες ρίζες και αρχίζουν το κυνήγι του ηλεκτρονίου! Καθώς όλο αυτό συνεχίζεται αλυσιδωτά, το αποτέλεσμα είναι η βλάβη του κυττάρου το οποίο προσβλήθηκε από την ελεύθερη ρίζα.
Οι ελεύθερες ρίζες δημιουργούνται από τις φθορές των κυττάρων λόγω οξείδωσης. Όταν πχ ένα φρούτο σαπίζει, όταν χτυπάμε κάπου και πρηζόμαστε, όταν μας τσιμπά ένα έντομο και μας πιάνει φαγούρα. Όλα αυτά απελευθερώνουν μόρια ελευθέρων ριζών. Ελεύθερες ρίζες επίσης προκαλούν ο καπνός του τσιγάρου, εντός και εκτός του σώματος, το πολύ αλκοόλ, οι επεξεργασμένες τροφές, τα φυτοφάρμακα, οι τοξίνες παντός τύπου.
Η φύση μας έχει προμηθεύσει με ένα μεγάλο αριθμό αντιοξειδωτικών τα οποία είτε προλαμβάνουν την οξείδωση των κυττάρων ή τη σταματούν όταν αυτή έχει ξεκινήσει. Έτσι πχ, η βιταμίνη C είναι ένα αντιοξειδωτικό πρόληψης ενώ η βιταμίνη Ε είναι ένα επανορθωτικό αντιοξειδωτικό.
Οι διατροφολόγοι έχουν δημιουργήσει τον πίνακα ORAC (Oxygen Radical Absorption Capacity) ο οποίος μετρά την αντιοξειδωτική δράση των τροφών. Έτσι οι τροφές ταξινομούνται βάση των μονάδων ORAC ανάλογα με το πόσα αντιοξειδωτικά περιέχονται και κατά πόσων αυτά τα αντιοξειδωτικά απορροφώνται από τον οργανισμό μας. Για καλά αποτελέσματα συνιστούν την πρόσληψη 3000 με 5000 ORAC ημερησίως.
Στη λίστα που ακολουθεί δεν συμπεριλαμβάνονται όλες οι τροφές που περιέχουν αντιοξειδωτικά παρά μόνο κάποιες από αυτές. Κάνοντας και τη δική σας έρευνα στο διαδίκτυο θα ανακαλύψετε ποιες από τις τροφές που καταναλώνετε συχνά, είναι οι δικοί σας προστάτες απέναντι στις ελεύθερες ρίζες.

Τροφή – (ORAC/100 γρ.)

Αβοκάντο 782
Αγκινάρα 400
Ακτινίδιο 602
Αρακάς 364
Βατόμουρα κόκκινα 1.848
Βατόμουρα μπλε 2.564
Γκρέιπφρουτ ροζ χρώματος 1.447
Δαμάσκηνα φρέσκα 949
Δαμάσκηνα φυσικώς αποξηραμένα 5.770
Καλαμπόκι 402
Κεράσια 670
Κουνουπίδι βρασμένο 397
Κρεμμύδι 450
Λάχανο κατσαρό 1.770
Μελιτζάνα 386
Μήλο 218
Μπανάνα 221
Μπρόκολο 1.335
Παντζάρι (καρπός) 840
Πεπόνι 252
Πιπεριά κόκκινη 710
Πορτοκάλι 1.904
Ροδάκινο 158
Σκόρδο 1.939
Σμέουρα 2.400
Σπανάκι βρασμένο 909
Σπανάκι ωμό 1.665
Σταφίδες φυσικώς αποξηραμένες 2.830
Σταφύλια κόκκινα 739
Τεύτλα 841
Φασόλια (βρασμένα) 503
Φράουλες 2.436